Yevgeny Prigozhin đang làm gì và thật sự ở đâu?

Lê Tây Sơn
7 tháng 7, 2023
Saigon Nhỏ

Yevgeny Prigozhin, người sáng lập Tập đoàn Wagner – lực lượng đánh thuê phục vụ cho các hoạt động chiến tranh của Moscow (ảnh: Mikhail Svetlov/Getty Images)
Tiết lộ của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko mới đây cho biết, trùm Wagner, Yevgeny Prigozhin đã không còn ở nước mình và hiện ẩn náu nơi nào đó trên đất Nga…

Ngày 6 Tháng Bảy, Tổng thống Lukashenko (người trung gian một thỏa thuận với Prigozhin để dừng cuộc hành quân của Wagner đến Moscow vào tháng trước và hứa sẽ đưa ông ta đến Belarus an toàn) cho biết Prigozhin không còn ở trên đất Belarus nữa. Trước đó, Dmitry Peskov, người phát ngôn của Kremlin khẳng định chính quyền Nga không theo dõi việc đi lại và ở đâu của Yevgeny Prigozhin. “Chúng tôi không có khả năng và cũng không muốn làm như thế!” – hãng thông tấn Nga Interfax dẫn lời Peskov.

Nơi ở của Prigozhin không ai biết nhưng đã trở thành chủ đề được đồn đoán dữ dội kể từ cuộc binh biến “còn nhiều ẩn số” ngày 24 Tháng 6 do ông đầu têu. Trên truyền thông chỉ có đoạn phim quay cảnh Prigozhin rời thành phố Rostov ở miền Nam nước Nga, nơi quân Wagner chiếm giữ trong một thời gian ngắn trước khi tiến về thủ đô. “Prigozhin đã ở St. Petersburg – Lukashenko nói trong một cuộc gặp với các nhà báo ngày 6 Tháng Bảy tại thủ đô Minsk của Belarus – Nhưng sáng nay ông ấy ở đâu? Có thể đã đến Moscow, có thể ở một nơi nào khác, nhưng không ở trên lãnh thổ Belarus!”.


Ông cho biết thêm quân đội của Prigozhin vẫn ở trong các trại cố định ở Nga, nơi họ đóng quân trước khi cuộc nổi dậy bị hủy bỏ. Ngay sau cuộc binh biến chết yểu, Lukashenko cho biết thủ lĩnh Wagner cũng chạy sang Belarus, nhưng Prigozhin không hề xuất hiện trước công chúng kể từ đó để chứng minh ông ta ở nước này. Hình ảnh vệ tinh cho thấy hàng trăm lều mới được dựng lên tại một căn cứ quân sự bỏ hoang gần thị trấn Asipovichy cách Minsk khoảng 64 dặm về phía Đông Nam, cũng là một trong ba địa điểm mà Wagner muốn sử dụng để huấn luyện lực lượng an ninh Belarus, theo một Kênh Telegram trực thuộc Wagner.

Cũng theo kênh này, số khác sẽ đóng quân gần biên giới Ba Lan. Ngày 5 Tháng Bảy, một kênh Telegram có tên “Tập đoàn Wagner” cho biết họ tiếp tục tuyển dụng nhân sự. Thông tin này được một nhóm chống đối Putin trích dẫn khi kêu gọi gần 250,000 người đăng ký tham gia một cuộc tụ họp ở St. Petersburg vào ngày 8 Tháng Bảy, nơi các sản phẩm Wagner như áo pull và nhãn dán được phát không.

Nếu Prigozhin ở Nga, sự có mặt của ông ta sẽ làm suy yếu hình ảnh Tổng thống Vladimir Putin, gây thêm nghi ngờ về khả năng kiểm soát quyền lực của Putin trong 23 năm cầm quyền. Một số nhà phân tích cho rằng sự hiện diện của Yevgeny Prigozhin trên đất Nga thời điểm hiện tại cũng sẽ đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào mà Prigozhin, người đã đưa đất nước đến bờ vực nội chiến, có thể giữ nguyên vẹn lực lượng và cá nhân đương sự an toàn nếu không có những người ủng hộ có ảnh hưởng trong các hành lang quyền lực tại Điện Kremlin? Việc nơi ở của Prigozhin đã chiếm lĩnh thời sự nước Nga trong gần hai tuần cho thấy ảnh hưởng lâu dài của ông ta đối với nền chính trị Nga và mức độ cuộc binh biến của ông ta làm rung chuyển tận nền tảng quốc gia này.

Sergei Surovikin, một vị tướng hàng đầu của Nga và là đồng minh của Prigozhin cũng không xuất hiện trước công chúng kể từ cuộc binh biến ngày 24 Tháng Sáu. Khi cuộc nổi dậy diễn ra, Putin đã lên sóng truyền hình để lên án, mô tả những người tham gia là phản bội và hành động của người lãnh đạo cuộc nổi dậy là “đâm sau lưng quân đội và người dân Nga”. Nhưng ông không nêu tên Wagner hay Prigozhin.

Truyền thông xã hội Nga xuất hiện rất nhiều nguồn tin (không được kiểm chứng) về việc nhìn thấy Prigozhin ở St. Petersburg những ngày gần đây. Trong một dấu hiệu cho thấy cuộc chiến kiểm soát dư luận liên quan Wagner và Prigozhin đang ngày càng gay gắt ở Nga. Truyền thông nhà nước Nga vào cuối ngày 5 Tháng Bảy chiếu đoạn phim về một cuộc đột kích vào một dinh thự và các văn phòng ở thành phố St. Perterburg vốn thuộc quản lý của Yevgeny Prigozhin. Một số đặc vụ lực lượng đặc biệt Nga mang mặt nạ và có vũ trang được nhìn thấy trong đoạn phim đi xuống văn phòng của Prigozhin. Trong một hầm để xe, một chiếc xe tải chất đầy hàng chục hộp trông giống như tiền gói gọn gàng. Một lượng đáng kể vàng thỏi cũng được thấy trong đoạn video. Đoạn phim nhấn mạnh đến cuộc sống xa hoa của Yevgeny Prigozhin dường như nhằm mục đích làm mất uy tín Yevgeny Prigozhin.

Sau cuộc nổi dậy, một số câu hỏi vẫn chưa được trả lời, kể cả tương lai của Prigozhin và lực lượng 25,000 người (con số Wagner đưa ra). Điện Kremlin đã chặn các kênh của Wagner và Concord, công ty cổ phần chính của Prigozhin, trên nền tảng truyền thông xã hội Nga VKontakte.

Dù không thể biết liệu Wagner có di chuyển số lượng đáng kể chiến binh đến Belarus hay không, nhưng có những dấu hiệu cho thấy đội quân tư nhân này đang tăng cường hoạt động ở đó. Lukashenko nói với các nhà báo ông hoan nghênh sự hiện diện của bất kỳ chiến binh Wagner nào trên đất nước ông và không xem họ là mối đe dọa. Kênh truyền thông xã hội của Prigozhin công bố video một chỉ huy Wagner mặc đồng phục nói rằng ông ta là người Belarus, trở về quê hương mình để tìm cơ hội huấn luyện quân đội Belarus và bảo vệ tổng thống trong trường hợp bị nước ngoài xâm lược.

Tình báo quân đội Ukraine cho biết họ đã xem kết quả cuộc khảo sát dư luận do Điện Kremlin lặng lẽ thực hiện, cho thấy tỷ lệ ủng hộ Prigozhin cao hơn Putin ở 18 khu vực của Nga. Một nhà tuyển dụng của Wagner tại St. Petersburg nói rằng ông ta chờ nhận cuộc gọi và tin nhắn từ bất kỳ ai muốn tham gia Wagner. Tuy nhiên, trong khi một số trung tâm tuyển dụng vẫn mở cửa, nhiều trung tâm khác đã ngừng hoặc tạm dừng tuyển chiến binh mới – dẫn lại từ Wall Street Journal.

Một cách chính xác, Yevgeny Prigozhin làm gì và thật sự đang ở đâu là câu hỏi lớn nhất hiện tại. Nếu đương sự đã trở lại Nga thì đương sự đang chuẩn bị những động thái gì sắp tới?

Nghiên cứu quốc tế

Vì sao trùm Wagner lại mâu thuẫn với giới lãnh đạo quân sự Nga?

Nguồn: “Why the boss of Wagner Group is feuding with Russia’s military leaders?”, The Economist, 11/05/2023

Biên dịch: Tạ Hà Chi

Yevgeny Prigozhin, chỉ huy của một lực lượng lính đánh thuê Nga, đang mất dần tầm ảnh hưởng

Rất nhiều thi thể chất đống là bối cảnh khác thường cho một đoạn độc thoại. Vào ngày 5/4, Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo của Wagner, một nhóm lính đánh thuê Nga, đã đứng giữa thi thể của hàng chục chiến binh khi ghi lại một lời công kích kịch liệt nhắm vào Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và Tư lệnh lực lượng vũ trang Valery Gerasimov. Ông tuyên bố rằng bộ đôi lãnh đạo này đã trì hoãn phát đạn dược cho lính đánh thuê của ông tại Bakhmut, một thị trấn ở miền đông Ukraine mà Nga đã cố gắng chiếm giữ từ nhiều tháng nay. Sau đó, ông cũng cảnh báo Wagner sẽ rút lui nếu nguồn tiếp tế không sẵn sàng. Sự bộc phát cơn giận của Prigozhin là một phần của diễn biến mới nhất trong cuộc tranh cãi kéo dài giữa ông và các nhà lãnh đạo quốc phòng Nga. Vì sao họ lại có mâu thuẫn và diễn biến này nói lên điều gì về tình trạng chỉ huy quân sự của nước này?

Mối bất hoà này phản ánh sự thất bại của điện Kremlin trong việc tạo ra một cấu trúc chỉ huy rõ ràng ở Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã không chỉ định một tổng tư lệnh cho cuộc xâm lược cho đến tháng 4 năm 2022, hơn một tháng sau khi cuộc tấn công bắt đầu. Tướng Alexander Dvornikov ban đầu được giao trọng trách này. Nhưng vị trí này đã thay đổi 3 lần: đầu tiên là Tướng Gennady Zhidko được bổ nhiệm vào tháng 5, sau đó đến tháng 10 là Tướng Sergei Surovikin, và cuối cùng là Tướng Gerasimov vào tháng 1 năm 2023. Phân tích từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho thấy các vị trí quan trọng khác như các vị trí tư lệnh vùng cũng đang bị luân chuyển nhiều.

Tình trạng luân chuyển lòng vòng này đã tạo ra các phe phái. Điều này có thể đúng với mong muốn của điện Kremlin là không cho phép bất kỳ một cá nhân nào có quá nhiều quyền lực, nhưng điều đó lại hầu như không cung cấp nền móng cho chiến lược quân sự hiệu quả. Sự hiện diện trên chiến trường của vài nhóm lính đánh thuê Nga làm cục diện trở nên phức tạp hơn. Wagner là nhóm nổi bật nhất. Prigozhin, một cựu tội phạm bị kết án, là bộ mặt công khai của nhóm và hoạt động trong sự phối hợp chặt chẽ với các chỉ huy từ Cơ quan Tình báo Quốc phòng Nga (GRU).

Vận may lên xuống thất thường của ông Prigozhin phản ánh diễn biến của cuộc chiến. Khi cuộc xâm lược của Nga bị đình trệ, vận may của ông đã nổi lên. Mùa hè năm 2022, tổn thất ngày càng gia tăng và điện Kremlin cần binh sĩ. Ông Putin dường như đã cho phép ông Progozhin mở rộng lực lượng của mình: các video xuất hiện với cảnh ông chủ Wagner nói với các tù nhân rằng họ có thể được trả tự do nếu đăng ký tham gia chiến đấu.

Cuối mùa hè và mùa thu năm 2022, Ukraine đã thực hiện các cuộc phản công thành công tại hai tỉnh Kharkiv và Kherson. Theo ISW, những thất bại này của Nga đã dẫn đến sự nổi lên của một phe cánh trong nội bộ bộ quốc phòng chỉ trích Tướng Gerasimov và các cộng sự. Sự bất đồng này có lợi cho Prigozhin. Ông đã hoan nghênh việc bổ nhiệm vào tháng 10 của tướng Surovikin – người được cho là có thái độ thân thiện với Wagner – để lãnh đạo cuộc chiến tại Ukraine. Sự hợp tác giữa quân đội và Wagner được tăng cường và các chiến binh của Prigozhin đã nhận trách nhiệm tiên phong tại Bakhmut. Ông được cho là đã hứa với điện Kremlin rằng Wagner sẽ đem lại chiến thắng đầu tiên cho Nga sau nhiều tháng.

Tuy nhiên, khi cuộc tấn công kéo dài mà đạt rất ít thành công, vị trí của Prigozhin rõ ràng trở nên mong manh. Vào tháng 1, Tướng Gerasimov thay thế tướng Surovikin đứng đầu chiến dịch tại Ukraine, một đòn giáng thấy rõ vào phe chống Gerasimov. Ngay sau đó, Prigozhin đã lên tiếng cáo buộc ông Shoigu và Tướng Gerasimov trì hoãn cung cấp tiếp tế cho lực lượng Wagner (Trên thực tế, các nhà phân tích quân sự phương Tây cho rằng các tướng lĩnh Nga có lẽ đang cố gắng tiết kiệm đạn dược để chuẩn bị đối phó với một cuộc phản công khác của Ukraine).

Wagner vẫn giữ vai trò quan trọng với Nga. Các quan chức quân đội Ukraine nói rằng các đơn vị của nhóm này là những đơn vị hiệu quả nhất của Nga, đặc biệt là vì họ sẵn sàng hy sinh binh lính của mình. Trong khi đó, Re:Russia, một viện nghiên cứu khác, lưu ý rằng, theo Prigozhin, Tướng Surovikin đã bắt đầu đại diện cho các lợi ích của Wagner trong hàng ngũ chỉ huy cấp cao của Nga.

Tuy nhiên, tương lai của ông Prigozhin vẫn chưa rõ ràng. Bởi lẽ, cuộc tấn công mùa đông của Nga rõ ràng là một sự thất vọng, và các nhà phân tích nghi ngờ rằng ông Putin hiện tại đang phân chia trách nhiệm cho các phe phái đối địch trong quân đội. Các tướng lĩnh ủng hộ chiến thuật tàn bạo của Wagner có thể lấy lại ảnh hưởng của mình. Nhưng có thể chính những nhân vật quân đội đó lại đang cố gắng thiết lập quyền kiểm soát đối với Wagner, trái với mong muốn của người sáng lập Prigozhin, người ngày càng trở nên khó đoán. Điều đó có thể là lý do cho những tuyên bố quyết liệt của ông Prigozhin.

Yevgeny Prigozhin: Những gì chúng ta biết về vụ rơi máy bay cho đến nay

ReutersNGUỒN HÌNH ẢNH,REUTERS
Chụp lại hình ảnh,
Một cuộc điều tra đã được tiến hành về nguyên nhân vụ tai nạn ở vùng Tver

Tác giả,Kathryn Armstrong
Vai trò,BBC News

24.08.2023

Chỉ huy tập đoàn lính đánh thuê Wagner - Yevgeny Prigozhin được cho là đã tử vong sau khi có tên trong danh sách hành khách trên chiếc máy phi cơ tư nhân bị rơi ở phía bắc thủ đô Moscow của Nga.

Là đồng minh chủ chốt của Tổng thống Nga Vladimir Putin, công ty quân sự tư nhân của ông đã đóng vai trò quan trọng ở Ukraine sau khi Moscow tiến hành xâm lược vào tháng 2/2022.

Nhưng mối quan hệ của ông với ông Putin đã trở nên xấu đi sau khi ông Prigozhin ra lệnh cho quân đội của mình hành quân về Moscow trong một cuộc nổi dậy kéo dài trong vòng một ngày, nhắm vào các nhà lãnh đạo quân sự Nga vào tháng 6.

Thông tin chi tiết về vụ tai nạn vẫn đang được tiết lộ nhưng đây là những gì chúng ta biết cho đến nay.

Chuyện gì đã xảy ra với chiếc máy bay?
Các quan chức hàng không Nga đã xác nhận chiếc phi cơ Embraer Legacy bị rơi ở vùng Tver, phía bắc Moscow khi đang bay giữa Moscow và St Petersburg vào tối thứ Tư.

Nhưng kênh Telegram có liên kết với Wagner là Gray Zone đưa tin chiếc phi cơ đã bị quân đội Nga bắn hạ - mặc dù không cung cấp bằng chứng nào cho tuyên bố của mình.

BBC
Chiếc máy bay tư nhân chở bảy hành khách và ba phi hành đoàn.

Theo thông tin ban đầu, toàn bộ 10 người trên máy bay đều thiệt mạng. Tất cả các thi thể được cho là đã được tìm thấy.

Chiếc Embraer Legacy - được đăng ký bởi một trong những công ty của Prigozhin - đã bốc cháy khi chạm đất và trước đó được cho là đã bay trên không chưa đầy nửa giờ.

Đoạn video được BBC xác minh cho thấy một chiếc máy bay từ trên trời rơi xuống ở Kuzhenkino, Nga.

Gray Zone đưa tin rằng chiếc máy bay thương mại thứ hai thuộc sở hữu của Prigozhin đã hạ cánh an toàn xuống khu vực Moscow.

Những ai trên máy bay?
Chiếc phi cơ tư nhân bị rơi chở bảy hành khách và ba phi hành đoàn.

Cơ quan hàng không Nga xác định bảy hành khách gồm: Prigozhin và cánh tay phải của ông ta là Dmitry Utkin, Sergei Propustin, Yevgeny Makaryan, Alexander Totmin, Valery Chekalov và Nikolai Matuseyev.

Các thành viên phi hành đoàn được xác định là Cơ trưởng Alexei Levshin, cơ phó Rustam Karimov và tiếp viên hàng không Kristina Raspopova.

Chúng ta biết gì về những động thái gần đây của Prigozhin?
Chiếc phi cơ tư nhân được cho là đang trên đường từ Moscow đến St Petersburg thì bị rơi cách thủ đô Nga khoảng 96 km về phía bắc.

Kể từ cuộc binh biến chóng vánh nhắm vào các chỉ huy quân sự hàng đầu của Nga, những người mà ông đã nhiều lần chỉ trích vì chiến lược của họ ở Ukraine, Prigozhin đã giữ thái độ tương đối kín đáo.

Theo một thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc binh biến, các cáo buộc nhắm vào ông đã được bãi bỏ và được hiểu rằng ông đã chuyển đến Belarus.

Prigozhin dường như là làm như vậy, dù chỉ trong thời gian ngắn và theo ý mình.

Vào giữa tháng 7, một đoạn video xuất hiện trên các kênh Telegram cho thấy Prigozhin đang chào đón các chiến binh ở Belarus.

Nhưng cuối tháng đó, được nhìn thấy trong các bức ảnh ở thành phố St Petersburg của Nga trong hội nghị thượng đỉnh châu Phi-Nga.

Trong tuần qua, Prigozhin đã phát một video tuyên bố đầu tiên kể từ cuộc binh biến bất thành vào tháng 6, trong đó cho thấy ông ta đang ở Châu Phi.

BBC chưa thể xác minh video đó được quay ở đâu.

Sau khi Gray Zone báo cáo rằng ông đã tử vong, cơ quan hàng không Nga đã công bố danh sách những người có mặt trên chiếc máy bay bị rơi ở vùng Tver, ngay phía bắc Moscow.

Tên của Prigozhin có trong đó.

Điều gì đang xảy ra?
Theo ủy ban điều tra Nga, một cuộc điều tra hình sự đã được tiến hành nhằm tìm ra nguyên nhân vụ tai nạn theo Điều 263 của bộ luật hình sự Nga, quy định về an toàn giao thông và hoạt động vận tải hàng không.

Trong khi đó, các dịch vụ khẩn cấp đã hoàn tất việc tìm kiếm địa điểm.

Thống đốc vùng Tver, Igor Rudenya, được cho là đã nắm quyền kiểm soát cuộc điều tra.

Nghiên cứu quốc tế

Tác động từ việc trùm Wagner Yevgeny Prigozhin tử nạn

Nguồn: “Yevgeny Prigozhin’s reported death may consolidate Putin’s power”, The Economist, 24/08/2023.

Biên dịch: Phan Nguyên

Bill Burns, giám đốc CIA, gần đây đã bình luận về số phận có thể đang chờ đợi Yevgeny Prigozhin, thủ lĩnh nhóm lính đánh thuê đã gây ra một cuộc nổi loạn ngắn ngủi ở Nga hồi tháng 6. Theo ông, Vladimir Putin, Tổng thống Nga, “nói chung là người nghĩ rằng trả thù là món ngon nhất khi được ăn nguội. Theo kinh nghiệm của tôi, Putin là bậc thầy về trả thù nên tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu Prigozhin có thể thoát khỏi đòn thù.” Vào ngày 23 tháng 8, đúng hai tháng sau cuộc binh biến đó, máy bay phản lực của Prigozhin đã lao xuống đất.

Theo dữ liệu theo dõi hàng không công khai, chiếc máy bay thương mại Embraer của Prigozhin đã bay lên độ cao gần 30.000 feet (9,1 km) trước khi bất ngờ rơi xuống khu vực Tver gần Moskva sau chưa đầy 30 phút bay. Theo cơ quan hàng không Nga và truyền thông nhà nước, tất cả 10 người trên máy bay đều thiệt mạng, và Prigozhin có tên trong danh sách hành khách. Dmitry Utkin, một nhân vật cấp cao trong Tập đoàn Wagner của Prigozhin, đồng thời là chỉ huy nhóm binh sĩ hành quân đến Moskva hồi tháng 6, cũng có tên trong danh sách hành khách.

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân vụ tai nạn. Các nhân chứng cho biết đã nghe thấy tiếng nổ trước khi xảy ra vụ việc, làm nảy sinh suy đoán rằng nó có thể đã bị lực lượng phòng không bắn hạ. Một khả năng khác, mặc dù ít người bình luận trực tuyến có vẻ tin vào điều đó, là đó chỉ là một tai nạn. Ukraine đã tiến hành 15 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhắm vào Moskva và khu vực xung quanh kể từ ngày 3/5, bao gồm các cuộc tấn công trong 7 đêm liên tiếp cho đến ngày 23/8. Do đó, hoạt động phòng không địa phương có thể đã tăng vọt. Hồi năm 2020, Iran đã bắn rơi một máy bay Ukraine ở Tehran trong giai đoạn báo động cao độ. Tuy nhiên, khó có khả năng các nhà điều hành radar của Nga nhầm lẫn máy bay phản lực với máy bay không người lái, vì máy bay không người lái chậm hơn, nhỏ hơn và bay thấp hơn.

Vị trí máy bay rơi. Nguồn: The Economist

Một nguồn tin tình báo cấp cao của Ukraine cho biết một số nhân vật ở Nga đã tức giận đến mức muốn Prigozhin phải chết, trong đó có Sergei Shoigu, Bộ trưởng Quốc phòng Nga, người thường xuyên là mục tiêu trong các đoạn video giận dữ của Prigozhin mùa hè này. Tuy nhiên, một hoạt động kiểu này không thể được tiến hành nếu không có sự cho phép của chính Vladimir Putin. Joe Biden, tổng thống Mỹ cho biết: “Tôi không biết thực tế chuyện gì đã xảy ra nhưng tôi không ngạc nhiên. Không có nhiều chuyện xảy ra ở Nga mà Putin không đứng sau”. Ông Burns không phải là chuyên gia tình báo duy nhất dự đoán Prigozhin sẽ gặp rắc rối. Trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 6, Kyrylo Budanov, người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự của Ukraine, cũng tuyên bố rằng FSB, cơ quan an ninh của Nga, đã được giao nhiệm vụ ám sát kẻ nổi loạn.

Đáng chú ý, vụ rơi máy bay xảy ra sau một biến cố mang tính trả thù khác. Trước đó, trong ngày 23/8, Tướng Sergei Surovikin, người từng giữ chức chỉ huy các lực lượng Nga ở Ukraine cho đến khi bị giáng chức hồi tháng 1, đã được miễn nhiệm khỏi chức vụ chỉ huy các lực lượng không quân và vũ trụ của Nga. Tướng Surovikin có quan hệ mật thiết với Prigozhin và bị nghi ngờ đã hỗ trợ cuộc binh biến hoặc biết trước về nó. Vị tướng này được cho là đã bị quản thúc tại gia.

Cái chết của Prigozhin có thể sẽ ảnh hưởng không đáng kể đến tình hình chiến trường ở Ukraine. John Foreman, tùy viên quốc phòng Anh tại Moskva cho đến năm ngoái, cho biết Tướng Valery Gerasimov, Tổng tham mưu trưởng Nga, người mà Prigozhin thường xuyên tấn công, đã “giúp phục hồi một số trật tự thay cho sự hỗn loạn quân sự năm ngoái”. Lực lượng Wagner đã bị gạt sang một bên sau khi họ dẫn đầu cuộc tấn công vào Bakhmut hồi tháng 5. Foreman nói, quân xung kích của Wagner không còn quan trọng nữa một khi Ukraine bắt đầu phản công, và những người lính bị nghi ngờ về mặt chính trị ít được chào đón hơn trong các chiến hào.

Tác động đối với các nước châu Phi, nơi Wagner đang hoạt động, là ít chắc chắn hơn. Prigozhin được cho là đã đến Châu Phi, cố gắng ngăn chặn GRU, cơ quan tình báo quân sự của Nga, đẩy lực lượng của ông ra khỏi lục địa này. Wagner không phải là công ty đánh thuê duy nhất ở đây, và các nhà lãnh đạo châu Phi đang cần hỗ trợ quân sự sẽ không quan tâm nhiều đến việc binh sĩ Nga tuân theo lệnh của Prigozhin hay một quan chức khác của Điện Kremlin.

Những gợn sóng lớn nhất đến từ sự kiện sẽ là những gợn sóng bên trong nước Nga. Nếu Prigozhin bị giết theo lệnh của Putin, điều đó sẽ củng cố hình ảnh của vị tổng thống như một lãnh đạo độc tài đầy thù hận, sẵn sàng bỏ qua các quy trình và luật pháp. Lần đầu tiên ông thu hút trí tưởng tượng của công chúng Nga với tư cách tổng thống là khi đưa ra cam kết đáng nhớ rằng phải “bắt [phiến quân Chechnya] trong toilet” và “quét sạch chúng khỏi các nhà kho”. Trong những năm tiếp theo, các kẻ thù của ông phải hứng chịu một loạt các phương pháp tấn công và ám sát ngày càng bất thường — từ chất đồng vị phóng xạ bỏ vào trà cho đến chất độc thần kinh bôi trên nắm tay cửa và quần lót — tất cả được thiết kế để trấn áp các đối thủ.

Tuy nhiên, những phương pháp này cũng làm xói mòn quan điểm cho rằng Nga là một quốc gia bình thường, vạch trần chế độ của Putin như một tổ chức mafia được điều hành bởi ý muốn cá nhân và hận thù. Sự tồn tại của Wagner – một đội quân tư nhân bị luật hình sự Nga chính thức cấm – là dấu hiệu cho thấy Putin không tin vào các thể chế chính thống của nhà nước, cũng như thể hiện sự phụ thuộc của ông vào các mối quan hệ không chính thức.

Cái chết của Prigozhin có thể giúp củng cố quyền lực của Putin. Nhưng nó cũng có thể củng cố huyền thoại về nhà lãnh đạo Wagner như một người yêu nước dám nói lên sự thật, đồng thời gây bất ổn cho lực lượng cử tri ủng hộ chiến tranh bằng cách làm những người đi theo và ủng hộ Putin thấy ghê sợ. “Vụ ám sát… sẽ gây ra hậu quả thảm khốc”, Gray Zone, một nhóm liên kết với Wagner, đã cảnh báo trên mạng xã hội Telegram. “Những người ra lệnh hoàn toàn không hiểu tâm trạng và tinh thần của binh sĩ”.

Khi sự cố diễn ra, Putin đang phát biểu tại một cuộc họp ở Kursk, ca ngợi chiến thắng của quân đội Liên Xô trước quân xâm lược Đức 80 năm trước. Các công tố viên Nga, những người vừa nhanh chóng chấm dứt cuộc điều tra về cuộc binh biến của Prigozhin sau khi ông chấp nhận thỏa thuận sống lưu vong ở Belarus, đã nhanh chóng mở cuộc điều tra về hành vi vi phạm “các quy tắc an toàn giao thông hàng không”. Công chúng Nga có thể sẽ được thông báo rằng chính sai sót của phi công hoặc lỗi của máy bay đã khiến Prigozhin tử nạn. Ở Nga, không ai mong đợi được nghe sự thật.